Η ιστορία του “Ζεϊμπέκικου”

Όπως όλα, έτσι και το Ζεϊμπέκικο έχει και αυτό την ιστορία του.
Οι Ζεϊμπέκηδες, απ’ όπου και πήρε και το όνομά του, ήταν Έλληνες Μακεδόνες της Θράκης που μετανάστευσαν στη Μικρασιατική Φρυγία. Η δράση τους απλώνεται από τα Δαρδανέλια ως την αρχαία Δωρίδα με εντονότερη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης (Αϊδίνι, Προύσα…).

Για μεγάλο διάστημα έζησαν στα βουνά (ως αντάρτες) ενάντια στην κρατική βία και απανθρωπιά διεκδικώντας το δίκαιο των λαϊκών τάξεων. Είναι αλήθεια ότι οι Ζεϊμπέκηδες σιγά σιγά εξισλαμίστηκαν. Όμως δεν ξέχασαν ποτέ την καταγωγή τους και τις παραδόσεις του τόπου τους. Από τα έθιμα της μακρινής πατρίδας τους επέζησε και εξακολουθεί να επιζεί θριαμβευτικά ως τις μέρες μας ο Ζεϊμπέκικος χορός.

Το χαρακτηριστικό του ζεϊμπέκικου είναι ότι είναι αργός, μονήρης χορός (χορεύεται απο ένα άτομο), μέσα σε νοητό κύκλο και δεν έχει βήματα, αλλά μόνο φιγούρες. Κάθε χορευτής κάνει τις προσωπικές του φιγούρες και χορεύει ένα συγκεκριμένο τραγούδι, συνήθως μόνο μία φορά. Αλίμονο σε όποιον διακόψει το χορευτή. Από δω ξεκίνησε ο “θεσμός” της “παραγγελιάς”, σύμφωνα με τον οποίο οι μουσικοί προαναγγέλλουν το όνομα του ιδιοκτήτη του χορού που θα επακολουθήσει για ν’αποφευχθούν τα “νταηλίκια”.

Η χρονική δομή αλλάζει από ζεϊμπέκικο σε ζεϊμπέκικο. Μέσα στην απειρία των ρυθμικών αγωγών προστίθεται κάθε φορά ένας άλλος ηχοχρωματισμός, μια άλλη χρονική ταχύτητα και μια διαφορετική ψυχική ατμόσφαιρα. Έτσι, ο χορευτής διάνθιζε τους περίτεχνους αυτοσχέδιους βηματισμούς του πηδώντας πάνω από καρέκλες, κραδαίνοντας μαχαίρια, χορεύοντας γύρω απο το ποτήρι κρασί κλπ.

Συμπέρασμα

Αφού δεν υπάρχει τυποποιημένος βηματισμός, οι φιγούρες αποκτούν εξέχουσα σημειολογική θέση και εναλλάσσονται με ευκολία. Αυτό που πρέπει να αποφύγετε οποσδήποτε είναι οτι απαγορεύεται να σκύψετε να μαζέψετε ό,τι σας πέσει.